Met de wind mee
Bert Weteringe
Bij beslissingen over het inzetten van weersafhankelijke energiebronnen zou de werkelijke EROI (energy return on investment) een doorslaggevende rol moeten spelen.
EROI is de verhouding van de totale geleverde energie tot de energie die nodig was om die energie te leveren. Energiebronnen met een hoge EROI leveren efficiënte, overvloedige netto-energie die van vitaal belang is voor de infrastructuur van de moderne samenleving.
In de literatuur wordt gesteld dat de EROI van energiebronnen voor onze moderne, energie-intensieve samenleving minimaal 7,5 moet zijn.
Om een eerlijk vergelijk tussen de diverse energiebronnen te kunnen maken, moet ook de benodigde energie voor infrastructuur, netbalancering, transport van componenten en delfstofwinning voor de betreffende energiebronnen worden meegenomen, de zogenaamde systeemkosten.
Met het meerekenen van deze systeemkosten daalt de EROI van wind op land van 25 naar 4, wind op zee komt uit op 3 (van 15) en zonnevelden dalen van 10 naar 6 . Allen dus ruim onder de benodigde 7,5. (Bronnen: Charles Hall (grondlegger van EROI-analyse), Klimaatfeiten, Humsterland Energie)
Deze lage EROI voor hernieuwbare energie kan de energiezekerheid en economische levensvatbaarheid in gevaar brengen, wat de noodzaak van uitgebreide evaluaties onderstreept.
1. Economische gevolgen
Hogere energiekosten: Lage EROI betekent dat meer middelen (geld, arbeid, infrastructuur) nodig zijn om energie te produceren. Dat vertaalt zich in hogere prijzen voor consumenten en bedrijven.
Minder economische groei: Energie is de motor van economische activiteit. Als energieproductie inefficiënt is, remt dat innovatie, productie en consumptie.
🌍 2. Ecologische impact
Meer grondstoffen nodig: Een lage EROI vereist meer installaties, mijnbouw, transport, enz., wat leidt tot grotere ecologische voetafdruk.
Minder ruimte voor natuur: Denk aan zonnevelden of biobrandstoffen met lage EROI — ze nemen veel ruimte in beslag die anders voor landbouw of natuur zou kunnen dienen.
🏙️ 3. Sociale en geopolitieke gevolgen
Kwetsbaarheid van samenlevingen: Samenlevingen die afhankelijk zijn van energiebronnen met lage EROI zijn gevoeliger voor schokken (zoals prijsstijgingen of leveringsproblemen).
Ongelijkheid: Energiearmoede kan toenemen, vooral in minder welvarende regio’s waar toegang tot efficiënte energiebronnen beperkt is.
Zijn de gevolgen al herkenbaar?
Met bovenstaande in het achterhoofd is het toch bijzonder dat vandaag is besloten om de subsidiekraan voor wind op zee weer open te zetten.